Calcium: het onverwachte anti-ageing-ingrediënt
Bij calcium denk je vaak aan een glas melk, kaas of andere voeding zoals groenten die calcium bevatten. Het is een mineraal dat je nodig hebt voor de opbouw en het onderhoud van je botten en je gebit.
Het is een van de belangrijkste onderwerpen als het gaat om anti-ageing: collageen – de lange proteïneketen die je huid zijn stevigheid geeft. Je natuurlijke vermogen om collageen aan te maken neemt met de jaren af, terwijl het ook steeds sneller wordt afgebroken. Per saldo houd je er dus steeds minder van over, en dat zie je als je ouder wordt: een minder volle huid en meer verslapping en rimpels. Veel producten beloven gouden bergen, en er zijn er shakes, supplementen en crèmes die beweren collageen te kunnen toevoegen aan je huid. Maar kan dat eigenlijk wel? En hoe werken collageenstimulerende producten echt?
Maar wat is collageen nu eigenlijk? Ons lichaam bestaat uit allerlei verschillende soorten cellen, en in onze huid zijn het de fibroblasten die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van collageen, een belangrijke proteïne die de huid zijn veerkracht geeft. Onze huid produceert dus zelf collageen en breekt ook collageen af. Als er net zoveel collageen wordt aangemaakt als afgebroken is er een goede balans en heb je een mooie, stevige huid. Bij de meeste mensen is dit ongeveer het geval tot hun dertigste jaar. Maar als er meer collageen wordt afgebroken dan geproduceerd, wordt je huid slapper en krijg je rimpels. Collageenafbraak is dus een probleem, maar hetzelfde geldt voor de aanmaak van collageen: ook dat is een proces dat na je dertigste jaar minder soepel verloopt dan ervoor. Het is dus belangrijk om de productie van collageen te stimuleren en de afbraak ervan juist te beperken.
In principe neemt bij iedereen de collageenproductie in de loop van de jaren af. De mate waarin de fibroblasten in je huid collageen aanmaken en afbreken heeft voor een deel te maken met genetische aanleg. Zo zie je bij mensen van rond de vijftig grote verschillen – de één heeft al veel meer last van huidverslapping en rimpels dan de ander. Maar ook je levensstijl heeft invloed op de mate waarin je huid collageen afbreekt. Zo zorgen bijvoorbeeld roken, alcohol, te veel zon, en stress ook voor een versnelde collageenafbraak.
Het antwoord is kort maar duidelijk: nee. Om je collageen te verstevigen (en er dus meer van te krijgen), kun je niet zomaar collageen aan de huid toevoegen. Collageen bestaat namelijk uit eiwitten die te groot zijn om door de bovenste huidlaag heen te dringen. Ook collageenshakes en collageensupplementen die beweren collageen rechtstreeks naar je huid te vervoeren, kunnen niet letterlijk collageen toevoegen aan je huid. Vaak bevatten ze viscollageen, maar dat is niet hetzelfde soort collageen dat in onze huid zijn werk kan doen. Bovendien kan het niet via een supplement in de huid terechtkomen. In het geval van collageen als supplement of shake wordt het collageen gewoon verteerd in zijn bouwstenen, de aminozuren. Die worden opgenomen in je lichaam en dienen als bouwstenen voor alle processen in je lichaam. Ze dragen ze dus bij aan een gezonde voeding, en dat is goed voor je hele lijf. Maar ze doen niets specifiek voor de je huid en je huideigen collageen.
Omdat je collageen niet van buitenaf kunt toevoegen aan je huid, en je het ook niet kunt innemen via voedingssupplementen, moet je ervoor zorgen dat collageenproductie van binnenuit wordt aangemaakt. Dat kan door ingrediënten aan huidverbeterende producten toe te voegen die de collageenproductie in de huid stimuleren of de afbraak ervan remmen. Een voorbeeld hiervan zijn peptiden. Ze bestaan uit een korte keten van aminozuren die goed door de huidlaag heen kunnen dringen. Collageen zelf heeft daar te lange eiwitketens voor – die zijn te groot om door de huidlaag binnen te dringen en zijn niet van menselijke oorsprong maar van vis, dus sowieso ongeschikt voor ons lichaam. Maar peptiden zijn zo klein (50 aaneengeschakelde aminozuren of minder) dat dat wél lukt. Als ze eenmaal zijn doorgedrongen in de huid, stimuleren ze de fibroblasten in de dermale laag om meer collageen aan te maken.
Een peptide is een korte keten van aminozuren. Zowel een peptide als een eiwit bestaat uit dezelfde bouwstenen, maar een eiwit is een lange keten van aminozuren en een peptide is veel korter. Vaak spreek je van een peptide als een keten uit minder dan 50 aaneengeschakelde aminozuren bestaat. Peptiden komen in natuurlijke vorm voor in ons lichaam, maar ze zijn ook te ontwikkelen. Bij collageenstimulerende peptiden hebben we het in de meeste gevallen over peptiden die in laboratoria zijn ontwikkeld om fibroblasten extra hard aan het werk te zetten om collageen aan te maken. Dit zijn zogenaamde signaalmoleculen. Ze binden op de receptor van de fibroblast, die hierdoor verschillende boodschappen krijgen. Zoals: maak meer collageen aan. Maar ook: maak minder enzymen aan die collageenafbraak stimuleren. Zo kunnen peptiden op verschillende manieren samenwerken en hun eigen of onderlinge functies versterken.
Er is veel onderzoek gedaan om peptiden te ontwikkelen die fibroblasten aanzetten tot het maken van meer collageen. Uiteindelijk zijn er een heleboel soorten peptiden ontwikkeld, maar de meest effectieve – en dus de meest populaire- zijn onder andere hexapeptide-8, palmetoyl oligopeptide en palmitoyl tetrapeptide-7. Aan de ingewikkelde namen valt wel het een en ander af te lezen: zo bestaat Hexapeptide-8 uit zes aminozuren (hexa) en is het de achtste versie van deze peptide die ontwikkeld is. Palmitoyl tetrapeptide-7 bestaat uit vier aminozuren (tetra), en is de zevende versie van deze specifieke peptide. En soms hebben peptiden meerdere namen. Zo heet hexapeptide-8 soms ook argireline en staat palmetoyl oligopeptide ook wel bekend als matrixyl.
Er zijn meer manieren om collageenaanmaak te stimuleren en de afbraak ervan te remmen. Zo staat vitamine C er ook om bekend dat het als co-enzym collageen kan aanmaken. En ingrediënten als algen-extract bevatten moleculen die de enzymen onschadelijk maken die collageen willen afbreken. Ook vitamine A, glycolzuur en hyaluronzuur staan bekend als ingrediënten die voor stimulatie zorgen, net als huidverbeterende behandelingen als enzymatische peelings, zuurpeelings en microneedling. Er zijn dus meerdere manieren om collageenaanmaak te stimuleren en collageenafbraak te remmen.
Bij calcium denk je vaak aan een glas melk, kaas of andere voeding zoals groenten die calcium bevatten. Het is een mineraal dat je nodig hebt voor de opbouw en het onderhoud van je botten en je gebit.
Vitamine A is een krachtig ingrediënt dat vaak wordt toegevoegd aan huidverbeterende producten, zoals serums en crèmes. Dit komt omdat het een aantal wetenschappelijk bewezen voordelen heeft voor de huid, waaronder het tegengaan van huidveroudering, het stimuleren van collageenaanmaak en het verminderen van acne.
